SPSS İle Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi | Amacı ve Ön Şartları İle
- 17 Tem 2021
- 2 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 29 Eyl 2024
İstatistiksel analizlerde, verilerin dağılımının normal olmaması durumunda kullanılan nonparametrik testler büyük önem taşır. Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi, normal dağılım varsayımını karşılamayan bağımlı örneklemler üzerinde yapılan analizlerde, ilişkili örneklemler t-testinin nonparametrik karşılığı olarak kullanılır. Yani, bağımlı değişkenin sıralama ölçeğinde olduğu veya normal dağılımı sağlamadığı durumlarda bu test devreye girer.
Bu yazıda, Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi’nin SPSS’te nasıl yapılacağını, ne zaman kullanıldığını, amacını ve yorumlanmasını adım adım açıklıyoruz. Ayrıca süreci videolarla destekleyerek detayları daha iyi anlamanızı sağlayacağız. Ancak öncelikle ilişkili örneklemler t testini izlemeniz konuyu anlamanızı kolaylaştıracaktır: https://youtu.be/KVu63yaTKkw
Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi Nedir?
Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi, iki bağımlı (ilişkili) ölçüm arasında anlamlı bir fark olup olmadığını test eden nonparametrik bir yöntemdir. Genellikle ilişkili örneklemler t-testinin normal dağılım varsayımını karşılamadığı durumlarda kullanılır. Yani, veriler normal dağılım göstermiyorsa veya sıralama ölçeğinde ise, Wilcoxon testi bu durumu daha iyi analiz eder.
Ne Zaman Kullanılır?
Bu test, iki bağlı ölçüm arasındaki farkın anlamlı olup olmadığını belirlemek için şu durumlarda kullanılır:
Bağımlı Örnekler: Aynı bireyler üzerinde yapılan iki ölçüm varsa (örneğin, bir müdahale öncesi ve sonrası sonuçlar).
Normal Dağılım Şartı Sağlanmıyorsa: Verilerin normal dağılım göstermediği durumlarda, t-testi yerine Wilcoxon testi tercih edilir.
Wilcoxon Testinin Amacı
Testin amacı, iki bağımlı ölçüm arasındaki sıralı farkları değerlendirerek anlamlı bir fark olup olmadığını tespit etmektir. Örneğin, bir grup bireyin bir eğitim öncesi ve sonrası performanslarının karşılaştırılmasında, bu farkın tesadüfi mi yoksa anlamlı mı olduğunu anlamaya çalışırız.
SPSS ile Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi Nasıl Yapılır?
Wilcoxon Testi'ni SPSS ile yapmak oldukça basittir. Şu adımları izleyerek uygulayabilirsiniz:
Veri Hazırlığı: SPSS'te analiz edeceğiniz bağımlı ölçümleri yükleyin. Örneğin, ön test ve son test sonuçlarını içeren iki sütun hazırlayın.
Analyze > Nonparametric Tests > Related Samples: Ana menüden Analyze sekmesine tıklayın, ardından Nonparametric Tests ve Related Samples seçeneğini seçin.
Değişkenleri Belirleyin: Test edeceğiniz iki bağımlı değişkeni seçin. SPSS, Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi’ni otomatik olarak çalıştıracaktır.
Sonuçları Yorumlayın: Test sonucunda p değeri 0.05’ten küçükse, ölçümler arasında anlamlı bir fark olduğunu söyleriz. Daha büyükse, bu farkın anlamlı olmadığı sonucuna varırız.
Wilcoxon testi nasıl yapılır ve rapor nasıl okunur sorularının cevabını öğrenmek için bu videoya göz atabilirsiniz.
Wilcoxon Testi İçin Ön Şartlar
Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi'nin doğru sonuç vermesi için bazı ön koşullar vardır:
Bağımlı Örnekler: Aynı bireyler üzerinde iki farklı ölçüm yapılmalıdır.
Sıralı veya Sürekli Değişkenler: Değişkenler en azından sıralı ölçek düzeyinde olmalıdır.
Normal Dağılım Şartı Sağlanmaz: Verilerin normal dağılım göstermediği durumlar için uygundur.
Sonuçların Yorumlanması
SPSS sonuç raporunda elde edilen p değeri, iki ölçüm arasındaki farkın anlamlı olup olmadığını belirler. Eğer p değeri 0.05’ten küçükse, bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca, SPSS raporunda pozitif ve negatif sıralar, farkın hangi yönde olduğunu da gösterir.
Sonuç
Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi, normal dağılım varsayımının sağlanmadığı bağımlı ölçümlerde, iki ölçüm arasındaki farkı değerlendirmek için kullanılan etkili bir nonparametrik testtir. SPSS ile bu testi uygulayarak verilerinizin anlamlı farklar gösterip göstermediğini kolayca anlayabilirsiniz. Wilcoxon testi hakkında daha fazla bilgi edinmek için yukarıdaki videoları izleyebilir ve uygulamalı olarak nasıl yapıldığını öğrenebilirsiniz.
Ayrıca bu testin hipotez testi yoluyla nasıl yapıldığını buradan izleyebilirsiniz: https://youtu.be/TTeoJEc_zEE